تولید و مصرف برق در دوره کرونا
واحد تولید محتوای کهربازار 1400/05/04
چکیده مقاله:
این روزها واکسن‌های زیادی برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کووید-19 عرضه‌شده‌اند و بسیاری از کشورها در حال بازگشت به شرایط عادی کار و زندگی هستند. آلان بهترین زمان برای بررسی تأثیر بیماری کرونا بر تغییر الگوهای مصرف انرژی در ایران و جهان است.
تأثیر کرونا بر مصرف برق در ایران و جهان
بیشتر از هجده ماه است که بیماری کرونا در سطح بین‌المللی شیوع پیداکرده است. این اپیدمی زندگی و کسب‌وکار مردم را تحت‌الشعاع خود قرا داده است. در این دوره بسیاری از مشاغل برای مدتی طولانی تعطیل شدند و بسیاری دیگر به حالت دورکاری درآمدند. این روزها واکسن‌های زیادی برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کووید-19 عرضه‌شده‌اند و بسیاری از کشورها در حال بازگشت به شرایط عادی کار و زندگی هستند. آلان بهترین زمان برای بررسی تأثیر بیماری کرونا بر تغییر الگوهای مصرف انرژی در ایران و جهان است.
بسیاری از کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و مشاغل در زمان قرنطینه‌های مربوط به کرونا تعطیل شدند؛ خاموشی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات صنعتی پرمصرف در سراسر جهان چه تأثیری درروند مصرف انرژی داشته است؟ شاید ساده‌ترین پاسخ این باشد که با تعطیلی صنایع، مشاغل و کارخانه‌ها در دوران قرنطینه، مصرف انرژی کم شده است. آیا شما با این پاسخ به‌ظاهر درست موافقید؟
تأثیر بیماری کرونا بر تقاضای برق جهان
در ابتدای شیوع ویروس کرونا، بسیاری از کشورهای بزرگ صنعتی، محدودیت‌هایی را اعمال کردند. تعطیلی بخش تجاری، کارخانه‌ها، اداره‌ها و... مصرف برق را تا حد قابل‌توجهی کاهش داد. بسیاری از کشورهای دنیا در دوران قرنطینه با 10 الی 30 درصد کاهش مصرف برق مواجه شدند. کاهش مصرف برق و پایین آمدن تقاضا برای آن، سبب پایین آمدن قیمت جهانی آن‌هم شد.
در بین کشورهای اروپایی، ایتالیا بالاترین میزان کاهش مصرف برق را در تابستان گذشته به ثبت رساند. سازمان بین‌المللی انرژی اعلام کرد که مصرف برق این کشور در بهار سال گذشته، حدود 30 درصد در مقایسه با سال قبل آن کاهش داشته است.
با ادامه پیدا کردن شیوع ویروس کرونا در جهان و کاهش یا حذف بعضی از محدودیت‌ها، تقاضا و مصرف برق جهانی مجدداً به وضعیت قبلی خود بازگشت. باید توجه کنید که در بیشتر کشورها به‌جای کاهش چشم‌گیر مصرف برق، با تغییر الگوی مصرف در زمان کرونا روبه‌رو بودیم. درواقع بار مصرفی واحدهای صنعتی و تجاری کاهش یافت و بار مصرفی در بخش مسکونی افزایش پیدا کرد.
تأثیر بیماری کرونا بر تقاضای برق ایران
در ابتدای شیوع ویروس کرونا، ایران هم مانند بسیاری از کشورهای دنیا با کاهش مصرف برق روبه‌رو شد. این کاهش مصرف، چند دلیل عمده داشت.
- اعلام شیوع ویروس کرونا در ایران بسیار نزدیک به تعطیلات عید نوروز 1399 بود. ازاین‌رو قرنطینه‌ها باعث تعطیلی بسیاری از واحدهای تجاری نظیر هتل‌ها و مجموعه‌های تفریحی شد. همین موضوع از دلایل اصلی کاهش مصرف برق در ایران بود.
- تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و واحدهای صنعتی در کشور از دیگر دلایل عمده کاهش مصرف برق در دوران قرنطینه بود.
- تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزشی، یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل کاهش مصرف برق ایران در زمان کرونا بود.
خیلی زود این روند کاهش مصرف برق در این به پایان رسید. بسیاری از مردم کارهای خود را به‌صورت دورکاری از داخل منزل انجام دادند؛ همچنین حضور مردم در خانه‌ها باعث افزایش استفاده از وسایل برقی خانگی شد. این تغییر الگوی مصرف، سبب بازگشت میزان برق مصرفی به دوران پیش از کرونا شد.
حضور در خانه‌ها و تغییر روند مصرف برق در دوران کرونا
با طولانی شدن پاندمی کرونا در جهان، بسیاری از واحدهای تولیدی شروع به کار کردند؛ مدارس و دانشگاه‌ها سراسر دنیا به‌صورت آنلاین بازگشایی شدند و کلاس‌های درس را تشکیل دادند؛ کارمندان بخش‌های خصوصی و دولتی از دفاتر کاری به پشت سیستم‌های خود در خانه منتقل شدند و کارها مجدداً به جریان افتادند.
مصرف برق ایران تنها در یک دوره کوتاه از نیمه دوم اسفند 1398 تا اواسط بهار 1399 با کاهش محدودی روبه‌رو شد. پس‌ازآن با بازگشایی مجدد کسب‌وکارها و مراکز آموزشی گوناگون، مصرف برق به حالت تعادل بازگشت.
تأثیر کرونا بر میزان تولید برق
تکمیل بسیاری از پروژه‌ها و ساخت نیروگاه‌های آبی و خورشیدی جهان به دلیل شیوع کرونا به تعویق افتادند. ترس از بیمار شدن نیروی انسانی فعال در این بخش‌ها، یکی از دلایل اصلی تعطیل شدن مقطعی پروژه‌ها بود. از طرفی بسیاری از پرداخت‌های مالی مصرف‌کنندگان داخلی و خارجی برق ایران در زمان کرونا با تأخیر همراه بود. کمبود منابع مالی موردنیاز از دیگر عوامل تأثیرگذار در کاهش روند تولید برق بود.
افزایش مصرف برق پس از بازگشایی صنایع
آغاز به کار کامل صنایع داخلی و تلاش تولیدکنندگان برای جبران زمان‌های ازدست‌رفته، باعث شد تا میزان مصرف برق کشور به 4.5 درصد بیشتر از حالت معمول خود برسد. مصرف بالای برق در صنایع مختلف و نبود ظرفیت مناسب تولید برق در کشور، یکی از دلایل اصلی قطعی‌های اخیر برق در ایران بود.
جالب است بدانید بسیاری از کمپانی‌ها و مجموعه‌های کاری با استفاده از ابزارهای مناسب، مشکلات ناشی از قطعی برق را پشت سر بگذارند. باتری‌های خورشیدی و UPS از منابع تجدید پذیری هستند که مانع از خاموشی سیستم‌ها و ماشین‌آلات می‌شوند.
تأثیر کرونا بر مصرف سایر منابع انرژی
تعطیلی‌های مقطعی در دوره شیوع ویروس کرونا، باعث تعطیلی و ورشکستگی بعضی از واحدهای تولیدی و کسب‌وکارهای خرد شد. بر اساس آمار سازمان بین‌المللی انرژی، در سال 2020 با کاهش 18 درصدی مصرف انرژی مواجه بودیم. این کاهش مصرف تنها مربوط به برق نمی‌شود.
مصرف سوخت فسیلی نفت در سال 2020 با 8 درصد کاهش در سطح جهان مواجه شد. این در حالی است که مصرف زغال‌سنگ در همین سال با کاهش 7 درصدی در صنایع مختلف روبه‌رو شد. این‌ها نشان از کاهش فعالیت و تولید برخی از صنایع است.
طبق گفته‌های سازمان بین‌المللی انرژی، مصرف سوخت‌های تجدید پذیر در این دوران با کاهش همراه نبوده است. بسیاری از کمپانی‌های بزرگ با استفاده از منابع انرژی پاک نظیر انواع باتری و پنل خورشیدی، به کسب‌وکار خود در دوران کرونا ادامه داده‌اند. بسیاری از واحدهای صنعتی در حال تغییر الگوی مصرف و استفاده از انرژی پاک هستند.
مصرف انرژی بعد از پایان کرونا
در حال حاضر تزریق واکسن کرونا در بسیاری از کشورها انجام‌شده یا در حال انجام است. می‌توان امیدوار بود تا پایان سال 1400 خورشیدی، ایران و سایر کشورهای جهان هم به شرایط مطلوبی در میزان واکسیناسیون رسیده باشند. با شروع به کار تمام واحدهای تولیدی در سطح بین‌الملل، پیش‌بینی می‌شود که مصرف انرژی‌های مختلف با افزایش همراه باشند.
استفاده از باتری‌ها به‌عنوان منبع انرژی پاک و پایدار
از زمان کشف کهربا توسط یونانیان و تولید برق با آن تا امروزه که سیستم‌های عظیم توزیع برق در دنیا کار می‌کنند، الگوی مصرف انرژی بارها تغییر کرده‌اند. اتحادیه اروپا برنامه جامع و هدفمندی برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای دارد؛ این هدف تنها با حرکت به سمت منابع پاک و تجدید پذیر نظیر باتری‌ها امکان‌پذیر است.
انتظار می‌رود پس از پایان پاندمی کرونا و برگشتن آرامش به جوامع بین‌المللی، حرکت به سمت استفاده از این منابع با سرعت بیشتری انجام شود. امروزه کمپانی‌های پیشرو و معروفی نظیر تسلا، باقدرت به سمت تحقق این هدف حرکت می‌کنند.
